MỤC ĐÍCH QUAN TRẮC LÚN CÔNG TRÌNH
Kết quả quan trắc lún công trình dùng để đánh giá, kiểm chứng lại lý thuyết của các giải pháp thiết kế nền và móng, đồng thời nó còn làm cơ sở để đưa ra những biện pháp cần thiết phòng chống sự cố có thể xảy ra. Kết quả quan trắc lún công trình còn được xem xét kết hợp với những tài liệu về địa kĩ thuật và các tài liệu thí nghiệm về cơ học đất.
Các công trình xây dựng thuộc những đối tượng sau đây đều phải tiến hành quan trắc lún:
- Các công trình cao tầng có khả năng bị lún;
- Các công trình nhạy cảm với lún không đều;
- Các công trình đặt trên nền đất yếu;
- Các loại đối tượng công trình khác khi có yêu cầu quan trắc lún công trình.
Độ lún của công trình cần phải đo một cách hệ thống và thông báo kết quả kịp thời theo chu kỳ, để nhận được các thông số đặc trưng về độ lún và độ ổn định của công trình.
Việc quan trắc lún công trình cần tiến hành thường xuyên cho đến khi đạt được độ ổn định về độ lún (tốc độ lún của công trình từ 1 mm trong một năm đến 2 mm trong một năm). Đồng thời việc quan trắc lún công trình cũng có thể dừng lại, nếu như trong quá trình quan trắc, giá trị độ lún theo chu kỳ của các điểm đo dao động trong giới hạn độ chính xác cho phép. Trong trường hợp nếu thấy công trình có những dấu hiệu chuyển dịch đột biến (lún nhiều, nứt, nghiêng, trượt) cần tổ chức quan trắc kịp thời, để xác định các thông số chuyển dịch, tìm ra nguyên nhân và mức độ nguy hiểm đối với công trình, trên cơ sở đó đưa ra những kiến nghị và giải pháp cần thiết.
PHƯƠNG PHÁP QUAN TRẮC LÚN CÔNG TRÌNH
Để quan trắc lún công trình, cần phải xây dựng hệ thống mốc chuẩn làm cơ sở để xác định độ lún theo từng chu kỳ quan trắc.
Mốc chuẩn là mốc khống chế độ cao, là cơ sở để xác định độ lún công trình. Mốc chuẩn cần thoả mãn các yêu cầu sau:
- Số lượng mốc từ 2 đến 3 mốc chuẩn để có thể kiểm tra chéo lẫn nhau;
- Giữ được độ cao ổn định trong suốt quá trình đo độ lún công trình;
- Cho phép kiểm tra một cách tin cậy độ ổn định của các mốc khác;
- Cho phép dẫn độ cao đến các mốc đo lún một cách thuận lợi.
Vị trí các mốc chuẩn cần được đặt vào lớp đất tốt, ổn định (cát, sạn sỏi hoặc sét cứng có bề dày lớn), cách nguồn gây ra chấn động lớn hơn chiều sâu của mốc (đối với mốc chôn sâu). Khoảng cách từ mốc chuẩn đến công trình (công trình dân dụng và công nghiệp) thường từ 50m đến 100m.
Mốc quan trắc lún là mốc được gắn trực tiếp vào các vị trí đặc trưng của các kết cấu chịu lực trên nền móng hoặc thân công trình, dùng để quan sát độ trồi lún của công trình. Mốc quan trắc lún được phân ra các loại sau:
- Mốc gắn tường, cột;
- Mốc nền móng;
- Các mốc chôn sâu dùng để đo độ lún theo lớp đất.
Trước khi triển khai quan trắc lún công trình, các mốc chuẩn phải được đo kiểm tra và đánh giá độ ổn định, độ chính xác.
Nội dung của phương pháp là xác định độ cao các mốc quan trắc lún theo độ cao công trình của hệ thống mốc chuẩn bằng phương pháp thủy chuẩn hình học tia ngắm ngắn.
Việc quan trắc lún tiến hành theo các chu kỳ, giá trị lún của từng mốc trong mỗi chu kỳ đo được xác định dựa trên chênh lệch cao độ giữa hai lần đo (hai chu kỳ).
Trong quá trình đo đạc mốc chuẩn và mốc quan trắc lún cần tuân thủ quy trình, hạn sai trong TCVN 9360:2012 “Quy trình kỹ thuật xác định độ lún công trình dân dụng và công nghiệp bằng phương pháp đo cao hình học”.
Quá trình quan trắc lún tiến hành theo các chu kỳ, mỗi chu kỳ đo được tiến hành theo 2 bước:
- Bước 1: Đo lưới chuẩn. Lưới chuẩn là lưới nối các mốc chuẩn với nhau. Mục đích của việc đo lưới chuẩn là kiểm tra độ ổn định của các mốc chuẩn (độ ổn định của mốc chuẩn sau khi đánh giá phải thỏa mãn điều kiện theo Phụ lục I trong TCVN 9360:2012 “Quy trình kỹ thuật xác định độ lún công trình dân dụng và công nghiệp bằng phương pháp đo cao hình học”).
- Bước 2: Dẫn độ cao từ các mốc chuẩn vào các mốc quan trắc lún (gồm lún nền, lún công trình chính và lún công trình lân cận) để xác định độ cao thực tế của các mốc trong chu kỳ hiện tại.
TIÊU CHUẨN ÁP DỤNG
- TCVN 9360:2012 “Quy trình kỹ thuật xác định độ lún công trình dân dụng và công nghiệp bằng phương pháp đo cao hình học”